In deze column vraagt Patrick van Bork om meer aandacht voor het opleiden van clubscheidsrechters. Lees snel verder!
In 2003 werd door de KNVB met veel bombarie het Masterplan Arbitrage gelanceerd. Voor dit driejarig project werd liefst €3,4 miljoen uitgetrokken. Reden voor deze lancering was dat de KNVB nog slechts beschikte over achtduizend geregistreerde scheidsrechters. Daarmee konden dus onmogelijk alle 30 duizend wedstrijden door gekwalificeerde arbiters worden geleid. Een verdere afname werd gevreesd vanwege de vergrijzing van het arbiterskorps. De insteek van het Masterplan was daarom vooral jongeren enthousiast maken voor het scheidsrechteren. Dit moest gebeuren door de aantrekkelijke kanten van het fluiten onder de aandacht te brengen.
Het project is medio 2007 gestopt. De evaluatie leverde zodanig verrassende cijfers op. Gedurende de looptijd van het plan rondden zevenduizend scheidsrechters de basisopleiding (BOS) af. Daarnaast waren er waren dertienduizend pupillenscheidsrechters opgeleid. Dit laatste was zeker een positieve ontwikkeling, omdat vóór het Masterplan er vrijwel geen pupillenscheidsrechters waren.
“Ik vrees dat het tekort aan scheidsrechters op korte termijn tot grote problemen zal leiden.”
Minder positief was de ontwikkeling van het totale aantal KNVB-scheidsrechters. Ondanks de zevenduizend BOS-diploma’s, was het aantal scheidsrechters met 20% afgenomen tot 6.400. Een verdere inkrimping van het korps was helaas niet voorkomen. Deze ontwikkeling werd door de KNVB echter positief uitgelegd. De bond stelde dat de afname zónder het Masterplan beduidend groter was geweest.
We zijn ondertussen tien jaar verder. Helaas constateer ik dat het aantal KNVB-scheidsrechters nóg verder is afgenomen, tot het schrikbarend lage aantal van ongeveer 4.600. Ik vrees dat dit op korte termijn tot grote problemen zal leiden. Nu al schijnt de KNVB de grootste moeite te hebben om scheidsrechters aan te stellen bij lagere standaardteams. Als het arbiterskorps nog verder inkrimpt, kijk ik niet vreemd op als standaardwedstrijden niet gespeeld kunnen worden. Simpelweg omdat er geen scheidsrechters beschikbaar zijn.
Het geschetste vooruitzicht stemt niet vrolijk en schreeuwt om een oplossing. Die lijkt op korte termijn helaas niet voorhanden. Op de wat langere termijn is die er mogelijk wel. Die moet worden gezocht in het massaal opleiden van clubscheidsrechters. Net als bij andere sporten, zullen clubs verplicht moeten worden scheidsrechters op te leiden.
“De oplossing voor het tekort is het massaal opleiden van clubscheidsrechters.”
Club-scheidsrechters fluiten de wedstrijden waarvoor de KNVB geen arbiters levert. Om een wedstrijd op clubniveau te mogen fluiten, geldt op dit moment als enige voorwaarde dat die persoon lid is van de KNVB. Enige kennis van arbitrage is dus niet nodig. Het opleiden van clubscheidsrechters zal een continu proces moeten worden omdat de praktijk uitwijst dat er veel verloop is.
De SAO heeft de afgelopen jaren aan clubs in de regio duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is om scheidsrechters op te leiden. Niet alleen de clubs maar ook de SAO heeft daarvan geprofiteerd. Op die manier sneed het mes aan twee kanten. Bij clubs werden de wedstrijden immers geleid door gekwalificeerde clubscheidsrechters. Zij leerden op die manier de aantrekkelijke kanten van het fluiten kennen. Vervolgens maakten zij de overstap naar de KNVB en de SAO. Er is de afgelopen tijd te weinig aandacht besteed aan het opleiden van clubscheidsrechters. Daar moet verandering in komen. Voor het écht te laat is!