Elke maand schrijft een van onze columnisten een informatieve column. In deze column geeft Jelle zijn visie op de eventuele nieuwe rol van de club-assistent-scheidsrechters. Lees snel verder!
Afgelopen week kwam het bericht door dat de KNVB de rol van de (club-)assistent-scheidsrechter wil veranderen om partijdigheid tegen te gaan. De vermeende partijdigheid van deze clubofficial zorgt namelijk voor veel ergernis bij zowel de voetballer als bij menig scheidsrechter. Daarom gaat de KNVB nu een pilot draaien waarin 3 mogelijkheden aan de orde komen:
- De (club) assistent-scheidsrechter niet van kant laten wisselen in de rust;
- De (club) assistent-scheidsrechter niet meer laten vlaggen voor buitenspel;
- De (club) assistent-scheidsrechter afschaffen in competities waar geen neutrale assistenten worden aangesteld.
Het positieve aan het bericht is dat de KNVB de signalen uit het voetbal serieus neemt, en ook op zoek gaat naar een voor alle partijen acceptabele oplossing. De andere kant is dat alle opties naar mijn mening niet de oplossing zijn voor het daadwerkelijke probleem.
Fluiten zonder assistent-scheidsrechters wordt in omringende landen veel toegepast, met wisselend resultaat.
Het is waar dat een groot deel van de ergernis voortkomt uit het voorkomen van doelpunten door de club-assistent. Die ergernis zal echter net zo groot blijven als de club-assistent gevaarlijke aanvallen van zijn eigen elftal door kan laten gaan door buitenspel door de vingers te zien. Dit zal de ergernis dus niet wegnemen.
Optie 2 is dan een meer realistische optie. In dit scenario zal de scheidsrechter zelf buitenspel moeten beoordelen, maar kan hij voor inworpen, doel- en hoekschoppen nog wel gebruik maken van het advies van een assistent. Hiermee wordt het probleem van partijdigheid ten dele ontweken, namelijk bij buitenspel. Het probleem wordt echter verlegd naar de scheidsrechter, die nu buitenspel zelf moet beoordelen. Aangezien de meeste scheidsrechters wel zullen weten hoe lastig het is om de assistent een aantal malen per wedstrijd te controleren, spreekt het voor zich dat het zelf beoordelen van buitenspel erg lastig gaat worden. En of de beslissing door de mondige Nederlandse spelers geaccepteerd gaat worden is ook maar zeer de vraag.
Alle door de KNVB voorgestelde opties vormen echter geen oplossing voor het echte probleem.
Dezelfde problemen komen bij optie 3 ook aan de orde. Toch wordt deze optie in de ons omringende landen erg veel toegepast. Dit is echter met wisselend resultaat. Mijn ervaring bij de jeugd in Zweden leert mij dat het fluiten zonder assistent-scheidsrechter prima kan, mits de spelers accepteren dat de scheidsrechter niet alle randgevallen qua buitenspel kan beoordelen. Een aantal recente uitingen van voetbalgeweld bij onze Oosterburen laat echter een heel ander beeld zien.
Het echte probleem zit hem naar mijn mening dan ook niet bij de club-assistent. Sterker nog, een groot deel van deze groep enthousiaste clubmensen doet zijn uiterste best en doet zijn werk naar eer en geweten. Natuurlijk maken ook zij wel eens een foutje, maar wie niet?
Het echte probleem zit hem in de acceptatie van zijn beslissingen, zowel door de spelers als door het publiek, en de druk die op de assistent gelegd wordt om ‘punten te pakken’. Dat maakt het namelijk voor de mannen en vrouwen die de vlag ter hand nemen erg moeilijk om onbevooroordeeld een beslissing te nemen. Wij als scheidsrechters gaan immers na het fluiten de volgende week naar een andere wedstrijd met andere clubs. De club-assistent staat echter week in, weer uit bij dezelfde vereniging langs de lijn. Een vereniging met mensen die hij al jaren kent, en met vele vrienden.
Laten we streven naar een cultuur waarin van een club-assistent verwacht wordt dat hij onpartijdig is.
Dit maakt de druk om bij dat ene twijfelgeval in de wedstrijd de vlag maar de lucht in te steken groot. De scheidsrechter zal het signaal vaak overnemen. Vlagt hij, dan wordt hij even door de tegenstander uitgescholden. Vlagt hij niet, dan schelden zijn eigen team en toeschouwers hem uit. Ik kan me heel goed indenken dat de vlag dan de lucht in gaat.
Wat voor mij echter blijft staan is dat om het probleem heen werken zeker niet de oplossing is. We zouden binnen het voetbal dan ook toe moeten naar een cultuur waarin er van een club-assistent gewoon verwacht wordt dat hij onpartijdig is. Dit komt de kwaliteit van het voetbal ook ten goede. Een hulpmiddel hierbij kan zijn om af en toe neutrale assistenten aan te stellen op alle niveaus. Het valt namelijk op dat de kwaliteit van clubassistenten in de 1e klasse sterk verbeterd is sinds er regelmatig neutrale assistenten in worden gezet. Daarnaast is opleiding en bijscholing ook belangrijk, want club-assistenten krijgen niet altijd alle spelregelwijzigingen mee.
Sportieve groet,
Jelle Besselsen